Lừa đảo qua mạng: Vì sao 2/3 người trưởng thành sập bẫy năm 2025?

✅Làm sao để nhận biết một vụ lừa đảo qua mạng khi chiêu trò ngày càng tinh vi?

✅Nghe nói giờ có lừa đảo dùng AI giả giọng nói và video call, làm sao để không bị sập bẫy?

✅Tôi lỡ bấm vào đường link lạ và nghi mình bị lừa rồi, giờ phải làm gì ngay lập tức?

An là một chàng trai 28 tuổi điển hình của thế hệ mình. Anh làm việc cho một công ty truyền thông ở Quận 3, Sài Gòn, ngày ngày đối mặt với deadline, KPI và những cuộc họp triền miên. An tự nhận mình là người am hiểu công nghệ. Anh xài chiếc smartphone đời mới nhất, thành thạo các ứng dụng từ công việc đến giải trí, và đặc biệt, anh rất tự tin vào khả năng “đánh hơi” các chiêu trò lừa đảo trên mạng.

“Thời đại nào rồi mà còn bị lừa mấy cái vụ ‘bạn đã trúng thưởng’ hay ‘hoàng tử Nigeria’ chứ,” An thường tặc lưỡi nói với đám đồng nghiệp trong giờ ăn trưa. Anh hay chia sẻ các bài báo về những vụ lừa đảo mới, phân tích rành rọt từng mánh khóe của kẻ gian, và luôn kết thúc bằng một câu đầy tự tin: “Mấy trò này lừa được ai chứ không lừa được tôi đâu.” Sự tự tin của An không phải là không có cơ sở. Anh cẩn thận, không bao giờ nhấp vào các liên kết lạ, mật khẩu thì đặt phức tạp như mã Enigma, và luôn cập nhật phần mềm bảo mật. Anh thuộc về con số 78% người trưởng thành cảm thấy tự tin trong việc phát hiện lừa đảo, một con số đáng tự hào được trích dẫn trong nhiều báo cáo.

Nhưng An không biết rằng, chính sự tự tin ấy lại là gót chân Achilles của anh, trong một bối cảnh mà hiện trạng lừa đảo, đặc biệt là qua các kênh kỹ thuật số, đã tạo ra một “cơn khủng hoảng lớn” cho các quốc gia Đông Nam Á trong năm 2025. Một cơn bão mà anh sắp trở thành nạn nhân, góp phần vào con số thống kê đáng buồn: gần hai phần ba số người trưởng thành trong khu vực đã “dính bẫy”.

Mọi chuyện bắt đầu vào một buổi chiều thứ Sáu uể oải. An đang vùi đầu vào bản kế hoạch cho quý mới thì điện thoại rung lên. Một tin nhắn từ Zalo, không phải từ bạn bè hay người thân, mà từ một tài khoản có tên “Quỹ Đầu Tư Tương Lai Vàng”. Avatar là một logo trông rất chuyên nghiệp.

“Chào anh An,” tin nhắn viết. “Chúng tôi nhận thấy anh là một khách hàng tiềm năng với lịch sử tài chính tốt. Quỹ của chúng tôi đang có một dự án đầu tư ngắn hạn với lợi nhuận cam kết 30% chỉ trong 7 ngày. Đây là cơ hội đặc biệt chỉ dành cho 50 khách hàng được chọn lọc.”

An nhếch mép cười. “Lại là mấy trò này,” anh nghĩ thầm và định bụng sẽ chặn ngay số này. Nhưng có một chi tiết khiến anh khựng lại. Tin nhắn gọi đúng tên anh. Không phải “Chào bạn” hay “Chào quý khách” chung chung. Anh tò mò, nhưng vẫn giữ thái độ cảnh giác, trả lời một cách cộc lốc: “Lấy thông tin của tôi ở đâu ra vậy?”

Ngay lập tức, phía bên kia trả lời: “Dạ, thông tin của anh được hệ thống phân tích dữ liệu lớn của chúng tôi tổng hợp từ các nguồn công khai và đối tác tài chính. Chúng tôi cam kết bảo mật tuyệt đối.”

“Nghe cũng ra gì phết,” An lẩm bẩm. Anh vẫn không tin, nhưng sự tò mò đã thắng thế. Anh bắt đầu một cuộc “vờn” với kẻ lạ mặt, hỏi xoáy đáp xoay về dự án, về tính pháp lý, về cơ chế hoạt động. Đáp lại anh là những câu trả lời được soạn sẵn một cách chuyên nghiệp, đầy thuật ngữ tài chính, đi kèm với những hình ảnh về giấy phép kinh doanh, biểu đồ tăng trưởng lợi nhuận trông cực kỳ thuyết phục.

Cuộc nói chuyện kéo dài gần một tiếng. An từ chỗ trêu đùa đã bắt đầu cảm thấy bị cuốn vào câu chuyện. Lợi nhuận 30% trong một tuần. Con số đó cứ nhảy múa trong đầu anh. Anh đang dành dụm tiền để cuối năm cầu hôn bạn gái, và số tiền này có thể giúp anh mua được chiếc nhẫn kim cương mà cô hằng ao ước. Lòng tham, dù nhỏ nhoi, cũng bắt đầu trỗi dậy.

Cái Bẫy Tinh Vi Mang Tên “Cơ Hội Vàng”

Đúng như lời ông Ngô Trần Vũ, Giám đốc Công ty NTS Security, đã nhận định: “Những kênh thường được mọi người tin cậy và sử dụng nhiều nhất là những nơi mà băng nhóm lừa đảo khai thác tối đa nhất. Với đại chúng là chiếc điện thoại thông minh (smartphone), xoay quanh cuộc gọi điện thoại, tin nhắn SMS hay các ứng dụng nhắn tin như Facebook Messenger, Zalo, và Telegram.” Bọn lừa đảo đã chọn Zalo, một ứng dụng quá đỗi quen thuộc, để giăng ra cái bẫy đầu tiên.

Thấy An có vẻ xuôi xuôi, “chuyên viên tư vấn” bên kia liền tung ra đòn quyết định. “Để đảm bảo tính minh bạch, Trưởng phòng Phân tích Đầu tư của chúng tôi sẽ có một cuộc gọi video ngắn để trao đổi trực tiếp với anh ạ.”

Vài phút sau, một cuộc gọi video hiện lên. An chấp nhận. Bên kia màn hình là một người đàn ông trạc tứ tuần, mặc áo sơ mi, đeo kính, ngồi trong một văn phòng trông rất sang trọng. Người này tự giới thiệu là Minh, Trưởng phòng Phân tích. Giọng nói của ông ta ấm áp, từ tốn và đầy sức thuyết phục. Ông ta phân tích về thị trường, về tiềm năng của dự án, và quan trọng nhất, ông ta đọc vanh vách một vài thông tin cá nhân của An mà đáng lẽ không ai biết, như việc anh vừa mới tất toán một khoản tiết kiệm nhỏ ở ngân hàng X.

“Làm sao ông biết?” An giật mình hỏi.

“Hệ thống của chúng tôi là vậy, anh An. Chúng tôi không chọn người ngẫu nhiên. Chúng tôi chọn những nhà đầu tư thông thái,” ông Minh mỉm cười.

An hoàn toàn bị choáng ngợp. Anh không biết rằng, “thông tin dữ liệu của người dùng bị lộ nhiều hơn càng khiến kẻ gian dễ đánh vào niềm tin và sự thiếu kiến thức khi sử dụng thiết bị kỹ thuật số.” Và kinh khủng hơn, cuộc gọi video mà anh đang thấy chỉ là một sản phẩm của công nghệ. “Những lời lẽ thuyết phục với thông tin chính xác kèm theo cuộc gọi được giả lập giọng nói và hình ảnh video bởi AI đưa nạn nhân vào tròng.” Người đàn ông tên Minh đó không hề tồn tại. Đó chỉ là một deepfake, một sản phẩm tinh vi của trí tuệ nhân tạo.

Sau cuộc gọi, sự nghi ngờ cuối cùng trong An đã tan biến. Anh tin rằng mình đã tìm thấy cơ hội đổi đời. “Chuyên viên tư vấn” liền gửi cho anh một đường link. “Anh vui lòng tải ứng dụng ‘Future Gold Invest’ của chúng tôi về điện thoại để tiện theo dõi lợi nhuận và thực hiện giao dịch nhé. Ứng dụng này có mã hóa đầu cuối, an toàn tuyệt đối.”

An không một chút do dự. Anh nhấp vào liên kết. Một trang web hiện ra với giao diện y hệt CH Play, và anh nhấn nút tải về. Anh không biết rằng, đây chính là bước đi sai lầm chết người. “Khi nhấp vào liên kết tải về ứng dụng giả mạo, chúng sẽ lấy được mã xác thực ngân hàng hay ví điện tử.”

Ứng dụng được cài đặt xong. Giao diện mượt mà, chuyên nghiệp. An được hướng dẫn tạo tài khoản và nạp một số tiền nhỏ “để kích hoạt”. Anh chuyển 2 triệu đồng từ tài khoản ngân hàng của mình vào. Ngay lập tức, trên màn hình ứng dụng, số dư của anh hiển thị kèm theo một cột “lợi nhuận tạm tính” đang nhảy số liên tục. Chỉ sau 10 phút, “lợi nhuận” đã là 50.000 đồng.

“Thấy chưa, hiệu quả ngay lập tức,” chuyên viên nhắn tin. “Gói đầu tư này sắp đóng rồi. Anh nên vào hết số vốn mình dự định để tối đa hóa lợi nhuận.”

Mờ mắt trước những con số, An không còn suy nghĩ gì nữa. Anh vào ứng dụng ngân hàng trên chính chiếc điện thoại đó và chuyển toàn bộ số tiền tiết kiệm 150 triệu của mình vào tài khoản mà ứng dụng cung cấp. Anh nhìn số dư trong ứng dụng “Future Gold Invest” nhảy lên con số 152 triệu, lòng lâng lâng hạnh phúc. Anh đã bắt đầu mơ về chiếc nhẫn, về chuyến du lịch, về vẻ mặt bất ngờ của bạn gái. Anh đã tự biến mình thành một nạn nhân hoàn hảo của lừa đảo kỹ thuật số.

Sáng hôm sau, thứ Bảy, An hí hửng mở ứng dụng để xem lợi nhuận. Màn hình chỉ hiện lên một dòng chữ: “Kết nối máy chủ thất bại.” Anh thử lại, vẫn không được. Tim anh bắt đầu đập thình thịch. Anh vào Zalo, tài khoản “Quỹ Đầu Tư Tương Lai Vàng” đã biến mất. Anh gọi vào số điện thoại của “chuyên viên tư vấn”, chỉ nghe tiếng “tút tút” vô vọng.

An lao đến máy tính, cố gắng tìm kiếm thông tin về quỹ đầu tư này. Không một kết quả nào. Hoảng loạn, anh đăng nhập vào tài khoản ngân hàng của mình. Số dư: 235.000 đồng. Toàn bộ 150 triệu đã bốc hơi.

Thế giới của An như sụp đổ.

Cú Sốc Tinh Thần Và Sự Im Lặng Đáng Sợ

An ngồi bất động trước màn hình máy tính. Anh không khóc, không la hét. Anh chỉ cảm thấy một sự trống rỗng đến đáng sợ. 150 triệu, số tiền anh đã cật lực làm việc, chắt chiu dành dụm trong hơn ba năm qua, đã biến mất chỉ sau một cú nhấp chuột. Nhưng mất tiền không phải là điều tồi tệ nhất. Điều tồi tệ nhất là cảm giác mình là một thằng ngốc.

Anh, người luôn tự cho mình là thông minh, là cảnh giác, lại bị lừa một cách dễ dàng như vậy. Sự tự tin của anh vỡ vụn. Sự xấu hổ và tự trách móc xâm chiếm lấy tâm trí anh. Anh sẽ nói gì với bạn gái? Nói gì với bố mẹ? Nói gì với đám đồng nghiệp mà anh từng lên mặt dạy đời?

An chọn cách im lặng. Anh trở thành một phần của con số 18% nạn nhân không báo việc bị lừa cho cơ quan chức năng hay kể với người thân. Giống như 25% nạn nhân ở Thái Lan và 23% ở Malaysia, An đã chọn cách gặm nhấm nỗi đau một mình. Sự im lặng này, theo Báo cáo Tình hình Lừa đảo tại Đông Nam Á 2025 do Liên minh Chống Lừa đảo Toàn cầu (GASA) phối hợp với ScamAdviser và BioCatch thực hiện, chính là một trong những yếu tố khiến tác động liên quan khủng hoảng tinh thần của các nạn nhân từ lừa đảo, đặc biệt tại Việt Nam và Malaysia, trở nên nặng nề hơn.

Những ngày tiếp theo là địa ngục. An mất ngủ, sụt cân, làm việc mất tập trung. Anh cáu gắt vô cớ với bạn gái, né tránh những cuộc gọi từ gia đình. Anh sợ hãi mỗi khi có tiếng chuông điện thoại hay tin nhắn. Chiếc smartphone, vật bất ly thân trước đây, giờ trở thành một thứ đáng sợ. Anh nhận ra sự thật cay đắng trong lời cảnh báo của chuyên gia Ngô Trần Vũ: “Smartphone của người dùng trưởng thành hiện nay tại Việt Nam đa phần đều có cài đặt ứng dụng ngân hàng trực tuyến hoặc ví điện tử để thanh toán không tiền mặt… Tuy nhiên, hầu hết mọi người lại sử dụng chính chiếc smartphone này để tán gẫu trên mạng qua ứng dụng nhắn tin hoặc vô tư lướt web đại trà mà không có biện pháp bảo vệ nào.” An đã dùng chính công cụ quản lý tài chính của mình để mở cửa cho kẻ trộm.

Một tuần sau, không thể chịu đựng được nữa, An quyết định tìm hiểu. Anh không còn hy vọng lấy lại được tiền, anh chỉ muốn biết tại sao mình lại có thể sập bẫy một cách ngớ ngẩn như vậy. Anh lên mạng, gõ những từ khóa run rẩy: “lừa đảo đầu tư online 2025”, “ứng dụng giả mạo”, “AI giả giọng nói lừa đảo”.

Hàng loạt kết quả hiện ra. Và rồi anh tìm thấy nó: Báo cáo Tình hình Lừa đảo tại Đông Nam Á 2025. Anh đọc ngấu nghiến, và mỗi dòng chữ như một nhát dao đâm vào tim anh.

Anh không phải là người duy nhất. Cơn khủng hoảng này là có thật. Tổng thiệt hại lên tới 23,6 tỷ USD. Con số khổng lồ khiến 150 triệu của anh trở nên nhỏ bé. Trung bình mỗi nạn nhân mất 660 USD, trong khi những nước như Singapore và Malaysia bị ảnh hưởng nặng nề nhất với mức thiệt hại trên mỗi người lần lượt là hơn 2.100 USD và 1.000 USD. Anh thấy mình là một phần của một thảm kịch lớn hơn rất nhiều.

Anh đọc về các phương thức thanh toán mà bọn lừa đảo sử dụng: phần lớn nạn nhân bị lừa đảo chuyển tiền chiếm 48%, giống như trường hợp của anh, và qua các ví điện tử chiếm 36%. Mọi chi tiết trong báo cáo đều trùng khớp một cách đáng sợ với những gì anh đã trải qua.

Bài Học Đắt Giá: Khi Sự Tự Tin Trở Thành Gót Chân Achilles

Đọc xong bản báo cáo, An không còn cảm thấy cô độc nữa. Thay vào đó là một sự tức giận và quyết tâm. Anh nhận ra rằng, sự im lặng của mình chỉ tiếp tay cho bọn tội phạm. Sự tự tin thái quá của anh đã khiến anh chủ quan. Anh thuộc về 78% người tự tin, nhưng cuối cùng lại rơi vào nhóm hai phần ba nạn nhân. Điều này cho thấy rõ sự cần thiết phải có các biện pháp bảo vệ mạnh mẽ hơn và có sự phối hợp các hành động.

An quyết định phải lên tiếng.

Sáng thứ Hai, anh đến văn phòng với một tâm thế khác. Trong giờ nghỉ trưa, khi mọi người lại bắt đầu bàn tán về một vụ lừa đảo nào đó trên mạng, An hít một hơi thật sâu và nói: “Tuần trước, tớ đã bị lừa mất 150 triệu.”

Cả phòng im phăng phắc. Mọi người nhìn anh, không phải với ánh mắt chế giễu mà là sự ngạc nhiên và đồng cảm. An kể lại toàn bộ câu chuyện của mình, từ tin nhắn Zalo, cuộc gọi video AI, đến ứng dụng giả mạo. Anh không giấu giếm sự ngu ngốc hay lòng tham của mình.

Khi anh kể xong, không khí vẫn im lặng. Rồi một cô bé thực tập sinh rụt rè lên tiếng: “Em… em cũng bị lừa 5 triệu tháng trước, qua một trang web bán hàng online. Em xấu hổ quá không dám nói với ai.”

Một anh chàng khác trong phòng thiết kế tiếp lời: “Mẹ mình ở quê mới bị lừa cài app ‘nhận quà tri ân’, bay mất mấy chục triệu tiền lương hưu…”

Hóa ra, xung quanh anh, ai cũng có một câu chuyện. Ai cũng từng là nạn nhân hoặc có người thân là nạn nhân. Họ cũng im lặng vì xấu hổ, vì sợ bị đánh giá. Câu chuyện của An đã phá vỡ tảng băng im lặng đó. Mọi người bắt đầu chia sẻ, cảnh báo cho nhau những thủ đoạn mà họ biết.

An đã làm hai việc sau đó. Đầu tiên, anh đến cơ quan công an trình báo, cung cấp mọi thông tin anh có. Anh biết cơ hội lấy lại tiền rất mong manh, nhưng anh muốn góp một phần vào cuộc chiến chống lại loại tội phạm này.

Thứ hai, anh bắt đầu viết. Anh lập một trang blog nhỏ, lấy tên là “Nhật Ký Nạn Nhân Lừa Đảo Số”. Anh viết lại câu chuyện của mình một cách chi tiết, phân tích từng bước sai lầm, trích dẫn những thông tin từ báo cáo của GASA, những lời cảnh báo của chuyên gia Ngô Trần Vũ. Anh giải thích về deepfake AI, về ứng dụng giả mạo, về cách tội phạm khai thác tâm lý.

Bài viết của anh được chia sẻ. Ban đầu chỉ là trong vòng bạn bè, đồng nghiệp. Dần dần, nó lan ra các hội nhóm, các diễn đàn. Nhiều người đọc được đã nhận ra mình cũng suýt bị lừa bởi những chiêu trò tương tự. Nhiều nạn nhân khác cũng được truyền cảm hứng để lên tiếng.

An không lấy lại được 150 triệu. Chiếc nhẫn cầu hôn phải tạm gác lại. Nhưng anh đã nhận được một bài học còn đắt giá hơn. Anh hiểu rằng trong thế giới kỹ thuật số đầy rẫy cạm bẫy, sự tự tin mù quáng là kẻ thù nguy hiểm nhất. Thay vào đó, chúng ta cần sự cảnh giác dựa trên kiến thức, sự chia sẻ thông tin và một hệ thống bảo vệ chung mạnh mẽ.

Cơn khủng hoảng lừa đảo trực tuyến năm 2025 ở Đông Nam Á là một chương đen tối, nhưng chính từ những câu chuyện như của An, từ sự mất mát và nỗi đau, một ý thức mới về an toàn không gian mạng đã được hình thành. Cuộc chiến vẫn còn dài, nhưng ít nhất, tảng băng của sự im lặng đã bắt đầu tan chảy. Và đó chính là bước đầu tiên để chiến thắng.

Áp Dụng Thông Tin Này Vào Bản Thân Như Thế Nào?

Câu chuyện của An không phải là một trường hợp cá biệt. Nó là lời cảnh tỉnh cho tất cả chúng ta. Dưới đây là những bước cụ thể bạn có thể thực hiện ngay lập tức để bảo vệ mình và người thân:

1. Từ Bỏ Sự Tự Tin Thái Quá, Luôn Giữ Tâm Thế Cảnh Giác: Hãy nhớ rằng bạn luôn có thể trở thành mục tiêu. Tội phạm lừa đảo ngày càng tinh vi, chúng không ngừng cập nhật phương thức và có thể khai thác những lỗ hổng tâm lý nhỏ nhất. Đừng bao giờ nghĩ “chuyện này không thể xảy ra với mình”.
2. Kiểm Tra Kỹ Trước Khi Nhấp (Click) và Tải (Download):
   • Không bao giờ tải ứng dụng từ các liên kết lạ được gửi qua tin nhắn (SMS, Zalo, Messenger…). Luôn vào các kho ứng dụng chính thức (Google Play Store cho Android, Apple App Store cho iOS) để tìm và tải ứng dụng bạn cần.
   • Cảnh giác với các đường link rút gọn. Hãy di chuột qua để xem địa chỉ web đầy đủ trước khi nhấp vào. Nếu trang web yêu cầu quyền truy cập lạ hoặc có giao diện đáng ngờ, hãy đóng nó ngay lập tức.
3. Xác Minh Thông Tin Từ Nhiều Nguồn Độc Lập:
   • Nếu nhận được một lời mời đầu tư, một thông báo trúng thưởng hay một yêu cầu từ “cơ quan chức năng”, hãy dừng lại và tự mình kiểm chứng. Tìm kiếm tên công ty, tổ chức đó trên Google, tìm số điện thoại chính thức của họ và gọi điện xác nhận. Tuyệt đối không gọi lại vào số điện thoại mà họ cung cấp.
   • Đối với các cuộc gọi video đáng ngờ, đặc biệt là liên quan đến tiền bạc, hãy yêu cầu một hình thức xác thực khác hoặc đề nghị một cuộc gặp mặt trực tiếp (nếu có thể). Hãy nhớ, công nghệ AI giả mạo ngày càng khó phân biệt.
4. Bảo Vệ “Pháo Đài” Smartphone Của Bạn:
   • Kích hoạt xác thực hai yếu tố (2FA) cho tất cả các tài khoản quan trọng như ngân hàng, email, mạng xã hội. Đây là lớp bảo vệ cực kỳ hiệu quả.
   • Không lưu thông tin nhạy cảm (mật khẩu, hình ảnh CCCD/CMND) dưới dạng ghi chú hay hình ảnh trong điện thoại.
   • Thường xuyên cập nhật hệ điều hành và các ứng dụng để vá các lỗ hổng bảo mật.
5. Tạo “Mật Khẩu An Toàn” Với Gia Đình: Đối với các yêu cầu chuyển tiền khẩn cấp từ người thân qua mạng, hãy quy ước trước một “mật khẩu an toàn” hoặc một câu hỏi bí mật mà chỉ người trong nhà biết. Nếu người gọi không thể trả lời đúng, đó chắc chắn là lừa đảo.

LỜI KÊU GỌI KẾT THÚC

Cơn khủng hoảng lừa đảo kỹ thuật số với thiệt hại 23,6 tỷ USD không phải là vấn đề của riêng ai. Nó đang bào mòn tài sản, phá hủy tinh thần và làm xói mòn niềm tin trong xã hội chúng ta.

Sự im lặng của mỗi nạn nhân chính là mảnh đất màu mỡ để tội phạm tiếp tục hoành hành. Câu chuyện của An cho thấy sức mạnh của việc lên tiếng. Chia sẻ câu chuyện của bạn không phải là phơi bày sự yếu đuối, mà là thắp lên một ngọn đuốc cảnh báo cho những người khác.

Vì vậy, chúng tôi kêu gọi:

• Nếu bạn đã hoặc đang là nạn nhân: Đừng im lặng. Hãy chia sẻ với người thân, bạn bè và trình báo với cơ quan chức năng. Sự dũng cảm của bạn có thể cứu người khác khỏi sập bẫy.
• Nếu bạn chưa từng bị lừa: Đừng chủ quan. Hãy trang bị kiến thức cho mình và chia sẻ những thông tin hữu ích này cho gia đình, đặc biệt là người lớn tuổi và trẻ em – những đối tượng dễ bị tổn thương nhất.
• Tất cả chúng ta: Hãy trở thành một mắt xích trong mạng lưới an toàn. Báo cáo các tài khoản, số điện thoại, trang web lừa đảo mà bạn phát hiện.

Đừng để sự im lặng của bạn trở thành vũ khí cho kẻ lừa đảo. Hãy lên tiếng, hãy chia sẻ, và hãy cùng nhau hành động để xây dựng một không gian mạng an toàn hơn cho chính mình và cho cộng đồng.

Làm sao để nhận biết một vụ lừa đảo qua mạng khi chiêu trò ngày càng tinh vi?

Đúng là bây giờ bọn lừa đảo “đóng kịch” giỏi thật, nhưng bạn cứ để ý mấy dấu hiệu “bất biến” này nhé:
Lời hứa hẹn “trên trời”: Lợi nhuận siêu cao trong thời gian ngắn, quà tặng giá trị lớn tự nhiên rơi trúng đầu bạn… Hãy nhớ, “miếng bánh miễn phí” thường chỉ có trong bẫy chuột thôi.
Gây áp lực, hối thúc: Bọn chúng sẽ luôn tạo cảm giác khẩn cấp, kiểu “cơ hội chỉ còn 5 phút”, “không làm ngay sẽ mất”… để bạn không có thời gian suy nghĩ kỹ.
Yêu cầu lạ: Bắt bạn phải tải một ứng dụng từ link lạ (không phải trên CH Play hay App Store), yêu cầu cung cấp mã OTP, mật khẩu, hoặc chuyển một khoản “phí xác minh” nhỏ. Cơ quan chức năng hay công ty uy tín không bao giờ làm vậy.
Cứ thấy 1 trong 3 dấu hiệu này là phải bật chế độ “cảnh giác cao độ” liền nha!

Nghe nói giờ có lừa đảo dùng AI giả giọng nói và video call, làm sao để không bị sập bẫy?

Chính xác, đây là chiêu rất đáng sợ vì nó đánh vào lòng tin với người thân. Để “khắc chế” trò này, bạn hãy:
Quy ước “Mật khẩu an toàn”: Hãy thống nhất trước với người thân một câu hỏi hoặc một từ bí mật mà chỉ người trong nhà biết. Khi nhận được cuộc gọi video yêu cầu chuyển tiền gấp, hãy hỏi câu đó. Kẻ lừa đảo dùng AI giả giọng nói chắc chắn sẽ “đứng hình”.
Gác máy, gọi lại: Nếu nghi ngờ, hãy kết thúc cuộc gọi và chủ động gọi lại vào số điện thoại bạn đã lưu trong danh bạ của người đó, thay vì tin vào cuộc gọi đến.
Đừng vội chuyển tiền chỉ vì thấy hình ảnh và nghe giọng nói quen thuộc nhé. Cẩn thận không bao giờ thừa!

Tôi lỡ bấm vào đường link lạ và nghi mình bị lừa rồi, giờ phải làm gì ngay lập tức?

Bình tĩnh nào, hoảng loạn chỉ làm mọi thứ tệ hơn. Bạn hãy thực hiện ngay các bước sau theo thứ tự ưu tiên:
Ngắt kết nối Internet: Tắt Wifi và dữ liệu di động trên điện thoại ngay lập tức để ngăn chặn kẻ gian tiếp tục truy cập thiết bị.
Khóa tài khoản ngân hàng: Gọi ngay lên tổng đài ngân hàng của bạn (số điện thoại thường được in ở mặt sau thẻ) và yêu cầu họ tạm thời khóa tất cả thẻ và tài khoản Internet Banking. Đây là bước quan trọng nhất!
Đổi mật khẩu: Sử dụng một thiết bị an toàn khác để đổi mật khẩu của tất cả các tài khoản quan trọng (email, mạng xã hội, ngân hàng…).
Trình báo: Thu thập tất cả bằng chứng (tin nhắn, số điện thoại, link…) và đến cơ quan công an gần nhất để trình báo sự việc.
Hành động nhanh chóng có thể giúp bạn giảm thiểu thiệt hại đáng kể.

Bài viết tương tự

Giá Trị Cốt Lõi Hay Sĩ Diện Hão: Lựa Chọn Quyết Định Bạn Là Mạnh Mẽ Hay Yếu Đuối

Nguồn

Lừa đảo qua mạng và các biện pháp phong tránh