✅”Câu chuyện thương hiệu” có phải là nói quá sự thật, lừa dối khách hàng không?
✅Tại sao sản phẩm của tôi tốt mà vẫn bán giá rẻ, không ai coi trọng?
✅Làm thế nào để “gói vỏ” và tăng giá trị sản phẩm của mình lên?
Trong căn phòng họp nhỏ, ánh nắng chiều xuyên qua khung cửa kính, rọi thẳng vào chiếc bánh Trung Thu nằm trơ trọi giữa bàn. Nó là một chiếc bánh bình thường, bọc trong lớp vỏ ni-lông mỏng, loại mà người ta có thể tìm thấy ở bất cứ tiệm tạp hóa nào.
Anh Tài, người chủ trì buổi họp, cầm chiếc bánh lên, xoay nó một vòng. Đám học trò của anh, gồm Huy, Nam, và Vinh, im lặng quan sát. Vinh, người ít nói nhất, chỉ ngồi đó, tay lăm lăm cuốn sổ, ghi chép lại mọi thứ. Cậu là người mới, và mỗi buổi “brainstorm” với Anh Tài đều giống như một buổi bóc tách thực tại.
“Cái sản phẩm này,” Anh Tài bắt đầu, giọng đều đều, “cái bánh Trung Thu này. Nhiều khi, cái dịch vụ hay sản phẩm mình làm ra, nó y như cái bánh này. Bản thân nó… không có giá trị cao.”
Huy và Nam gật gù, dù chưa hiểu lắm sếp mình định nói gì.
“Chúng ta phải nghiên cứu,” Anh Tài nói tiếp, “làm sao để gói nó lại. Đặt nó vào một cái gói khác, một cái vỏ bọc khác, để nó có giá trị cao hơn.” Anh đặt chiếc bánh xuống. “Để anh dùng một thí dụ cho tụi em thấy rõ.”
Anh dừng lại một nhịp, ánh mắt sắc lẹm quét qua ba cậu học trò. “Tụi em biết con gái thích hột xoàn, đúng không?”
Cả ba đồng loạt gật đầu. Vinh cũng gật. Ai mà không biết.
“Nhưng tụi em có biết,” Anh Tài nhếch mép, “hột xoàn nó không có hiếm không?”
Một sự im lặng kỳ lạ bao trùm căn phòng. Vinh ngước lên, ngừng bút. Không hiếm?
“Nó là cái gì?” Anh Tài hỏi.
“Dạ… đá?” Huy rụt rè trả lời.
“Ừ, là cục đá!” Anh Tài bật cười. “Chúng ta lịch sự thì gọi nó là đá quý, nhưng thực tế nó là đá. Nó đầy ở thị trường, đầy trên trái đất này. Nó không hiếm.”
Vinh bắt đầu cảm thấy lùng bùng. Cả thế giới đều tin rằng kim cương là biểu tượng của sự quý hiếm.
“Cái gì hiếm nó mới có giá trị cao,” Anh Tài giải thích, “như Uranium để làm nhà máy hạt nhân hay bom. Cái đó hiếm, nó mắc tiền là xứng đáng. Còn cái đá kim cương, nó có gì đặc biệt đâu? Nó rất nhiều. Mà tụi em biết không, cái loại phổ biến nhất là cái cục đá màu trắng.”
Anh chỉ tay vào Huy. “Em nói đi, nó đặc biệt chỗ nào?”
Huy bối rối. “Dạ… theo em thường nghe thì… nó cứng. Kim cương cứng hơn mấy đá khác.”
“Đúng! Nó cứng.” Anh Tài công nhận. “Nhưng mà đá khác nó cũng cứng gần gần đó. Nó đâu phải là thứ duy nhất. Giờ mình nói về thẩm mỹ đi.”
Vinh bắt đầu thấy hứng thú. Đây là một cú lật kèo ngoạn mục.
“Mình nói nó thẩm mỹ nhất được không?” Anh Tài hỏi. “Không! Mấy cục đá quý màu đỏ, màu xanh dương, xanh lá cây á, nó đẹp khủng khiếp. Nó đẹp hơn nhiều. Còn cái đá mà nó trắng tư, không có màu mè gì hết, làm sao mình nói nó đẹp nhất được?”
“Vậy,” Anh Tài chốt lại, “một cục đá phổ biến trên trái đất, không có màu nên cũng không thể gọi là đẹp nhất. Lý do gì nó lại mắc tiền? Lý do gì nó có giá trị cao?”
Cả ba cậu trai trẻ nhìn nhau. Vinh cũng cạn lời. Cậu thực sự không biết.
“Lý do là vì cái gói,” Anh Tài nói, giọng đầy kịch tính. “Có một công ty tên là De Beers. Hồi xưa, nó nghiên cứu truyền thông. Nó quyết định sẽ lấy cái cục đá phổ biến và không đẹp này, và biến nó thành thứ đắt giá nhất.”
“Nó làm thế nào?” Vinh buột miệng hỏi, quên cả việc mình chỉ nên ghi chép.
Anh Tài cười. “Nó gói cục đá đó trong một cái vỏ bọc gọi là tình thương.”
Anh ngừng lại, để cả phòng tiêu hóa thông tin đó.
“Nó đặt ra một câu nói,” Anh Tài tiếp tục, “bằng tiếng Mỹ: ‘Diamonds are forever’ – Kim cương là vĩnh cửu. Nó nói rằng, nếu mày muốn chứng minh cho con nhỏ bạn gái là mày thương nó… mày phải mua cái đá này. Tại sao? Vì cái đá này nó cứng, nó mãi mãi, giống như tình thương của mày vậy.”
Căn phòng như nổ tung trong im lặng. Vinh cảm thấy một cơn ớn lạnh chạy dọc sống lưng. Nó… nó…
“Nó vô lý không?” Anh Tài cười lớn. “Hai cái đó thì liên quan gì với nhau? Chẳng liên quan gì hết! Nó chỉ dùng cái đặc tính ‘cứng’ để suy ra cái ‘mãi mãi’. Rồi nó gán cái ‘mãi mãi’ đó cho tình yêu. Nó bỏ câu chuyện vô.”
Vinh vội vàng ghi chép: Sản phẩm (đá) + Vỏ bọc (câu chuyện tình yêu vĩnh cửu) = Giá trị cao.
“Nó lấy nguyên cái câu chuyện ‘tàu lao’ đó,” Anh Tài vung tay, “để làm cái vỏ. Nó lấy một sản phẩm không có giá trị cao ngoài thị trường, vì quá phổ biến. Nó tạo ra câu chuyện là: Muốn chứng minh thương nó mãi mãi? Mua cục đá mãi mãi này. Xong! Nó gói câu chuyện đó xung quanh cục đá, rồi nó bán giá gấp 10, gấp 100 lần giá trị thật.”
Vinh há hốc mồm. Đây là một vụ lừa đảo ở quy mô toàn cầu, và nó hoàn toàn hợp pháp.
“Chưa hết,” Anh Tài nói, “Sau khi tạo ra câu chuyện, hãng De Beers làm gì? Nó đi mua hết trơn mấy cái mỏ đào đá. Nó điều khiển nguồn cung. Lúc nó đào ra, nó giữ lại trong kho, nó không bán ra thị trường. Nó tạo ra sự hiếm giả.”
Đó là đòn chí mạng. Vinh ngả người ra ghế. Cậu đã hiểu. Giá trị không nằm ở sản phẩm. Giá trị nằm ở cái vỏ bọc, cái câu chuyện, và sự khan hiếm (dù là giả tạo) mà người ta tạo ra cho nó.
“Đó là sức mạnh của truyền thông,” Anh Tài kết luận. “Nhiều khi mình có sản phẩm tốt, nhưng mình gói nó trong một cái gói dễ hiểu hơn, thú vị hơn, một câu chuyện hay hơn, thì nó sẽ tạo ra cái sản phẩm cao cấp hơn.”
Khi Bản Nhạc 40 Triệu Bị Gói Sai Cách
Anh Tài xoay hướng câu chuyện, nhìn thẳng vào Huy, chàng nhạc sĩ của nhóm.
“Giờ nói tới em,” anh nói. “Em làm âm thanh. Em làm cho ai?”
“Dạ, khách hàng của em phần lớn là ngân hàng,” Huy trả lời, có chút tự hào. “Em làm nhạc cho họ để làm quảng cáo, cho mấy cái chiến dịch, cái campaign của họ.”
“Ok. Tức là em làm nhạc để họ truyền thông sản phẩm, dịch vụ của họ,” Anh Tài gật gù. “Một dự án vậy em làm bao lâu? Chạc phí bao nhiêu?”
“Dạ, tùy dự án,” Huy thành thật. “Có cái 5-7 ngày, có cái kéo dài cả tháng rưỡi. Chi phí thì… tầm 15 triệu cho đến 30-40 triệu cũng có. Tùy độ khó và quy mô.”
“Cao nhất là 40 triệu?” Anh Tài hỏi.
“Dạ, tầm đó.”
“Em có bao giờ làm dự án 100 triệu, 200 triệu, 300 triệu chưa?”
Huy lắc đầu, vẻ mặt hơi xìu xuống. “Dạ… chưa.”
“Tại sao vậy?” Anh Tài hỏi thẳng.
“Vì…” Huy ấp úng, “Vì mấy cái project em làm, tổng ngân sách của họ luôn chỉ khoảng 200-300 triệu thôi. Nguyên cái campaign quảng cáo đó. Thì riêng phần âm nhạc của em, nó chỉ rơi vào đâu đó 15-20% tổng dự án thôi ạ.”
“Chính xác!” Anh Tài búng tay. “Cái ngân hàng đó có 200 triệu để làm truyền thông, và nó chỉ dành 15% cho âm thanh. Em chỉ được nhiêu đó thôi. Em hiểu rõ chưa?”
Huy gật đầu. Vinh cũng hiểu. Huy đang bị giới hạn bởi cái gói của mình.
Anh Tài lại cầm chiếc bánh Trung Thu lên. “Giờ quay lại cái bánh này. Không thương hiệu. Em nghĩ mua nhiêu?”
Nam, người nãy giờ im lặng, lên tiếng: “Chắc 70 đến 100 ngàn ạ.”
“Ok, cho nó 100 ngàn,” Anh Tài nói. “Bây giờ, nếu anh để cái tên ‘Tài Gen’ của anh lên đây, anh bán 150 ngàn được không?”
“Dạ được,” Huy và Nam đồng thanh.
“Tại sao?”
“Tại vì… tụi em biết anh là ai. Tụi em tin là nếu anh làm ra cái bánh này, anh sẽ không làm chất lượng thấp. Xác suất cao là nó ngon hơn,” Huy giải thích.
“Tụi em có biết chắc nó ngon hơn không?” Anh Tài hỏi vặn.
“… Dạ, chưa ăn sao biết.”
“Thấy chưa! Tụi em đâu biết. Nhưng vì anh để tên anh vô, anh bán cao hơn được. Cái tên của anh chính là cái vỏ.”
Anh Tài cười. “Giờ, mình tháo tên anh ra. Mình gắn tên ông vua cà phê Trung Nguyên vô. Em nghĩ nó bán cấp hai, cấp ba lần cái của anh không?”
“Dạ được!”
“Đúng! Vì cái uy tín của ổng, cái thương hiệu của ổng cao hơn. Cùng một cái bánh, nhưng cái vỏ mang tên ‘Tài Gen’ làm nó tăng giá. Cái vỏ mang tên ‘Trung Nguyên’ còn làm nó tăng giá cao hơn nữa.”
Anh quay lại Huy. “Vậy, em làm nhạc. Em làm sao để tăng giá trị lên? Em mới ra đời, em đâu có uy tín thương hiệu lớn như Trung Nguyên.”
Huy im lặng. Đây chính là vấn đề của cậu.
“Em nhớ nha,” Anh Tài nhấn mạnh, “ngân hàng nó chỉ có 15% ngân sách cho âm thanh. Em muốn làm dự án 100 triệu, 200 triệu, 500 triệu… em phải gói lại cái dịch vụ của em.”
“Dịch vụ của em là gì? Thu âm, làm âm thanh. Cái đó là cái bánh. Giờ em phải nghiên cứu xem, mình gói nó trong cái vỏ gì để nó có giá trị cao?”
Cả phòng im phăng phắc.
“Mình gói nó bằng tên công ty lớn mình từng làm hả?” Nam phỏng đoán. “Như mình làm cho Vietcombank, mình lấy tên họ…”
“Không được!” Anh Tài ngắt lời. “Em đâu có quyền xài tên thương hiệu bản quyền của người ta.”
Anh Tài suy nghĩ một lúc, rồi đưa ra một ý tưởng. “Để anh chia sẻ với em. Nếu anh em mình ra làm ăn, đi thu âm. Thay vì anh lại ngân hàng, anh bán cái ‘dịch vụ làm nhạc quảng cáo’… anh sẽ đi kiếm mấy người giàu.”
“Như ông Vũ, ông Vượng,” anh nói. “Cái mình thu lại cái lịch sử của họ. Mình bán cho họ để làm gia phả. Cái lịch sử gia phả cho gia đình của họ.”
Vinh, Huy, và Nam nhìn anh Tài như người ngoài hành tinh.
“Em… em không hiểu,” Huy lắp bắp.
“Em chưa hiểu,” Nam tiếp lời.
Vinh cũng lắc đầu. Ghi âm lịch sử? Gia phả? Nó liên quan gì?
“Ý là,” Huy cố gắng luận, “mình chạy tới ngân hàng… mình kiếm thông tin của ổng trên mạng… xong mình làm thành cái file âm thanh?”
“Không!” Anh Tài bật cười vì sự ngây ngô đó. “Một là làm vậy cũng được. Hai là… Em không liên lạc được với ông Vượng 200 triệu đô, thì em kiếm thằng 100 triệu đô. Không được thì kiếm thằng 10 triệu đô, 1 triệu đô. Kiếm mấy thằng đại gia mới nổi đó.”
“Xong,” anh nói, “em tới, em thâu lại cái lịch sử của nó. Em làm âm thanh cho đẹp đẽ, rõ ràng. Em làm nguyên một cái gói dịch vụ là: ‘Thu âm lịch sử gia tộc’, ‘Gia phả âm thanh’. Để cho gia đình họ giữ lại. Xong em chạc 100 triệu, 200 triệu, 300 triệu cho nguyên cái gói đó.”
Anh Tài nhìn cả ba. “Giờ tụi em nghĩ coi.”
“Hồi đó,” anh chỉ vào Huy, “nó là cục đá. Bây giờ, nó là cục đá đại diện cho tình thương mãi mãi.”
Anh chỉ vào chiếc bánh. “Hồi đó, nó là cái dịch vụ thu âm. Bây giờ, mình gói nó bằng cái gì?”
“Hồi đó,” anh tiếp, “em làm cho ngân hàng, cái đó là bản quảng cáo. Giờ em làm cho gia đình đại gia, cái đó là gia phả lịch sử. Em nghĩ coi, cái nào có giá trị cao hơn?”
Vinh sững sờ. Cậu buông bút.
“Dạ… cái gia phả… nó sẽ có giá trị cao hơn,” Huy chậm rãi trả lời, mắt sáng lên.
“Tại sao?”
“Tại vì… nó có tính lưu giữ lâu hơn so với cái quảng cáo.”
“CHÍNH XÁC!” Anh Tài đập bàn. “Cái quảng cáo em làm, tuần sau nó hết chiến dịch là xong. Vứt! Nó đâu có giá trị gì lâu dài. Còn cái mà em nói là em làm cho gia đình đại gia, nó sẽ lâu dài, nó mãi mãi cho 100 năm, 200 năm, cho gia đình đó!”
Vinh vội vàng ghi lại. Cậu đã thấy nó.
Sản phẩm: Dịch vụ thu âm (Cái bánh).
Vỏ bọc 1: Nhạc quảng cáo (Giá trị: 40 triệu, Thời hạn: 1 tháng).
Vỏ bọc 2: Lịch sử gia phả (Giá trị: 300 triệu, Thời hạn: Mãi mãi).
“Nó có làm cùng một công việc không?” Anh Tài hỏi Huy.
“…Dạ, cùng việc.”
“Ờ! Nó cũng vẫn xài máy tính, vẫn xài mic, vẫn thu âm, vẫn ghi âm, vẫn chỉnh sửa. Nó đâu khác gì đâu!”
Vinh ngẩng lên. “Trời ơi,” cậu nghĩ thầm. “Ảnh vừa dùng lại y chang cái chiêu ‘Diamonds are forever’ của De Beers. Cứng = Mãi mãi. Gia phả = Lưu giữ mãi mãi. Nó là một! Chỉ là đổi cái tên.”
Huy lúc này trông như vừa được khai sáng. Cậu lắp bắp: “Em… em hiểu rồi. Em hiểu được một phần rồi.”
Cú Lừa Của Cái Tôi Và Sức Mạnh Của “Góc Nhìn”
Nhưng sự im lặng lại kéo đến. Huy và Nam, dù đã “hiểu”, vẫn ngồi đực ra đó. Gương mặt họ đăm chiêu, cố gắng “analyze” (phân tích) mớ kiến thức mới.
Anh Tài bật cười, phá vỡ sự im lặng. “Tụi em đang làm gì vậy? Tụi em đang phạm Lực số 4 của người đàn ông thông minh mẹ! Tại sao?”
Cả ba ngơ ngác.
“Tụi em để cái lời nói, cái hành động của người khác (là anh) ảnh hưởng tới cảm xúc, tới cái tôi của em! Tụi em để cái camera, cái kiến thức mới này làm em bị đơ!” Anh Tài trêu. “Bởi vậy anh nói đi cà phê trò chuyện nó không thực tế. Cứ bật camera lên là tụi em bị đơ một chiều!”
Huy gãi đầu, cười chữa ngượng. “Dạ… cũng một phần là tại mấy cái này kiến thức mới quá. Em phải ráng để em hiểu được anh Tài nói…”
“Rồi,” Anh Tài khoát tay, “giải nghĩa lại coi, em hiểu là sao?”
Huy hít một hơi sâu. “Ý anh Tài là… kể cả mình bán dịch vụ, mình cũng phải gói nó trong một cái gói có giá trị hơn. Trong trường hợp của em, cùng là sản phẩm thu âm. Nhưng cái sản phẩm thu âm đó nó phục vụ cho cái mục đích có giá trị cao hơn.”
“Đúng!”
“Ví dụ,” Huy nói, mạch lạc hơn, “cũng là thu âm, mà người ta hát đăng Facebook cho vui là xong. Hay chạy quảng cáo 1 tháng là xong. Nhưng cũng cái đó, mình làm một cái giới thiệu về gia phả gia đình, người ta sẽ xài cái đó cho con cháu. Nó… nó vẫn là cái bánh đó, nhưng cái giá trị được gói ở trong đó… nó cao hơn nhiều.”
“Tuyệt vời!” Anh Tài hài lòng. “Trong tiếng Mỹ, nó gọi là ‘Perception’ – cái góc nhìn.”
Anh lại cầm cái bánh lên. “Anh đưa em cái bánh này. Giá trị nó thấp. Cái góc nhìn của em là nó không có giá trị cao. Anh bỏ tên anh vô, góc nhìn của em tự động thấy cái bánh này giá trị cao hơn. Giờ anh lấy cái bánh này, anh bỏ vô cái hộp sơn mài màu đỏ, vẽ hình con rồng lên… Anh tặng em. Em thấy cái nào giá trị hơn? Cái bánh trần, hay cái bánh trong hộp rồng?”
“Dạ đương nhiên là cái hộp rồng!” cả ba đồng thanh.
“Em thấy không! Ý anh là, phần lớn bà con mình gói không đúng!” Anh Tài trở nên say sưa. “Tại sao anh cứ nói hoài là anh muốn mở quán cơm tấm? Đứa nào mà biết nấu cơm tấm ngon, chịu lắng nghe anh truyền thông, anh sẵn sàng hùn vốn mở liền!”
Vinh tròn mắt. Cơm tấm?
“Cái cơm tấm ở Việt Nam mình,” Anh Tài nói, “nó gói không đúng!”
“Dạ,” Nam xen vào, “nó phục vụ kiểu khách bình dân…”
“Không chỉ là bình dân!” Anh Tài ngắt lời. “Mà là nó gói sai! Anh tin rằng anh sẽ gói nó hay hơn. Anh sẽ biến nó từ một món ăn bình dân thành một trải nghiệm cao cấp. Đứa nào biết nấu cơm tấm ngon, mà chịu bỏ cái tôi qua một bên, anh nói sao nó chịu lắng nghe vậy, anh hùn liền. Vì anh biết cái này… nó gói không đúng.”
Vinh mỉm cười. Cậu đã hiểu logic của sếp mình. Với Anh Tài, mọi thứ trên đời đều là một cái “vỏ bọc” chờ được tối ưu. Từ cục đá, bản nhạc, cho đến… dĩa cơm tấm.
“Một thí dụ nữa,” Anh Tài nói. “Anh bán khóa học đầu tư. Trên mạng có bao nhiêu người bán?”
“Dạ, nhiều lắm,” Huy đáp.
“Mà anh nói cái khóa học của anh để làm gì?”
Cả ba im lặng. Họ đều là học trò của anh.
“Để đổi đời,” Nam khẽ nói.
“Đúng! Để đổi đời!” Anh Tài nói. “Lúc anh đi mấy hội nghị, sự kiện. Đứa nào gặp anh nó cũng nói: ‘Anh giúp em đổi đời‘. Nó không chỉ nói là ‘làm lời’, mà là ‘life-changing profit’ – tiền lời mà đổi đời nó.”
Vinh gật gù. Cậu cũng đã nghe cụm từ này.
“Thì anh mới nghiên cứu,” Anh Tài giải thích, “Ồ! Nếu khách hàng của mình, học sinh của mình, nó cứ nói hoài là cái công thức của mình giúp nó đổi đời… thì mình sẽ dùng cái đó trong truyền thông của mình luôn!”
“Tụi em hiểu không? Anh đi đăng ký bản quyền nhà nước cái câu đó luôn. ‘Làm lời để đổi đời’.”
Vinh lại ghi chép. Lắng nghe khách hàng để tìm ra cái “vỏ bọc” giá trị nhất.
“Đầu tư làm lời,” Anh Tài nói, “nó là cái sản phẩm (cái bánh). Nhưng ‘để đổi đời’… nó là cái gói.”
Anh giơ hai ngón tay lên so sánh. “Công thức đầu tư” so với “Công thức đầu tư làm lời để đổi đời”. Tụi em thấy nó khác nhau chưa? Cái nào giá trị hơn?”
Câu trả lời đã quá rõ ràng.
Vỏ Bọc Tối Thượng: Ngôi Nhà Tân Cổ Điển
Câu chuyện về cái “vỏ” đã đi từ chiếc bánh Trung Thu, qua viên kim cương, bản nhạc gia phả, dĩa cơm tấm, và khóa học đổi đời. Vinh tưởng rằng buổi học đã kết thúc. Nhưng Anh Tài vẫn chưa dừng lại.
“Bởi vậy,” anh nói, “mỗi công việc mình làm, nhất là mấy cái vô hình như dịch vụ, mình phải nghiên cứu kỹ là mình gói nó trong cái vỏ gì để tăng giá trị.”
“Ngay cả cái vỏ bọc vật lý,” anh nói tiếp, “như ở Việt Nam mình, mình ở trong cái văn hóa ‘xịn’, văn hóa ‘mặt mũi’. Tại sao người ta muốn ăn mặc sang trọng? Ở nhà cửa sang trọng? Vì văn hóa mình nó quý trọng tiền. Thằng nào thể hiện nó có tiền thì nó được quý trọng.”
Anh Tài ngả người ra sau. “Như lúc anh xây nhà của anh. Nhiều đứa nó hỏi, tại sao anh lựa chọn kiến trúc Tân Cổ Điển?”
“Bên Mỹ,” anh giải thích, “kiến trúc cao cấp nhất là Địa Trung Hải, rồi tới Hiện Đại. Ở Việt Nam, ngoài hai cái đó, nó còn có cái Cổ Điển và Tân Cổ Điển.”
Vinh chăm chú lắng nghe. Đây là một bài học đắt giá.
“Trong tất cả cái đó, lý do anh chọn Tân Cổ Điển là vì nó hiệu quả nhất cho cái vấn đề: Đẹp đẽ, sang trọng, và lâu dài.”
Lại là “lâu dài”. Vinh khoanh tròn chữ “mãi mãi” trong sổ của mình.
“Nó là một trong những kiến trúc mà ai cũng biết là nó đẹp,” Anh Tài phân tích. “Ít có người nào nhìn cái nhà Tân Cổ Điển mà chê xấu. Thứ hai, nó có trên trái đất này mấy trăm năm rồi. Mình đi du lịch châu Âu mình thấy, 500 năm sau, cái kiến trúc đó nó vẫn còn đẹp, nó vẫn còn sang trọng, nó vẫn còn giá trị cao.”
“Cổ Điển cũng được,” anh nói thêm, “nhưng nó hơi nhiều chi tiết quá, hơi nặng, hơi bối rối. Cái Tân Cổ Điển là nó nằm ngay chính giữa. Nó cân bằng được hết: thẩm mỹ, sang trọng, đẹp đẽ.”
Anh Tài nhìn thẳng vào Vinh, Huy, và Nam. “Cái kiến trúc đó… nó cũng là cái vỏ.”
“Ngôi nhà của anh, nó là cái dấu hiệu, cái thương hiệu của gia đình anh. Lý do mà anh đầu tư tiền vô để lựa chọn cái vỏ Tân Cổ Điển đó… là để cho nó có cái vỏ đẹp đẽ, sang trọng, lâu dài… mãi mãi.”
Vinh rùng mình.
“Anh lựa kiến trúc Hiện Đại hay Tối Giản được không? Được! Nhưng cái vỏ đó nó không hay bằng cái vỏ Tân Cổ Điển. Em muốn 90% giá trị của Tân Cổ Điển mà rẻ tiền hơn? Em làm Địa Trung Hải. Cái vỏ đó cũng rất đẹp.”
Buổi họp kết thúc.
Vinh, Huy và Nam bước ra khỏi phòng. Vinh cầm theo cuốn sổ tay đã chi chít chữ. Cậu nhìn lại chiếc bánh Trung Thu vẫn nằm trên bàn.
Trong mắt cậu lúc này, nó không còn là chiếc bánh 100 ngàn nữa. Nó là một cục đá carbon vô giá trị. Nó là một bản nhạc 40 triệu. Nó là một dĩa cơm tấm vỉa hè. Và nó cũng là một ngôi nhà Tân Cổ Điển trị giá hàng triệu đô la.
Vinh đã hiểu. Sản phẩm là vua, nhưng câu chuyện mới là hoàng hậu. Và trong cuộc chiến giành giật giá trị, hoàng hậu mới là người nắm giữ mọi quyền lực. Cậu mỉm cười. Cậu biết chính xác mình cần phải “gói” lại bản thân và công việc của mình như thế nào.

Áp dụng thông tin này vào bản thân như thế nào?
Câu chuyện về “cái bánh” và “cái vỏ” không chỉ dành cho các tập đoàn lớn hay những nhạc sĩ. Nó áp dụng cho tất cả mọi người, kể cả bạn. Dù bạn đang bán một sản phẩm, một dịch vụ, hay chính kỹ năng và thời gian của mình (khi đi xin việc), bạn đều có thể tăng giá trị của mình lên gấp nhiều lần.
Đây là cách bạn có thể bắt đầu:
- Xác định “Cái Bánh” Của Bạn: Trung thực nhìn nhận sản phẩm, dịch vụ, hay kỹ năng cốt lõi của bạn là gì. Nó có thể là “viết lách”, “thiết kế”, “nấu ăn”, “quản lý sổ sách”. Đó là “cục đá” nguyên bản của bạn.
- Tìm “Cái Vỏ” Giá Trị Cao: Đừng bán “kỹ năng viết”. Hãy bán “giải pháp nội dung thu hút khách hàng tiềm năng“. Đừng bán “dịch vụ thiết kế logo”. Hãy bán “bộ nhận diện thương hiệu chuyên nghiệp giúp tăng uy tín“. Hãy tự hỏi: Mục đích sau cùng mà khách hàng muốn đạt được là gì? Cái “gia phả”, cái “đổi đời” của bạn là gì?
- Tạo Câu Chuyện “Vĩnh Cửu”: Giá trị của bạn tồn tại bao lâu? Một bản nhạc quảng cáo tồn tại 1 tháng. Một “gia phả âm thanh” tồn tại mãi mãi. Một bữa ăn bình dân giải quyết cơn đói 1 giờ. Một “trải nghiệm ẩm thực” trở thành một ký ức. Hãy tìm cách liên kết sản phẩm của bạn với một giá trị lâu dài: sự an tâm, di sản, danh tiếng, hay sự thay đổi cuộc đời.
- Lắng Nghe Khách Hàng (Hoặc Sếp): Hãy chú ý đến những từ ngữ mà khách hàng hài lòng nhất hoặc sếp của bạn dùng để khen ngợi bạn. Họ nói “em làm nhanh” hay họ nói “em giúp anh/chị tiết kiệm cả đống thời gian”? Họ nói “ảnh đẹp” hay họ nói “cái ảnh này làm tăng doanh số của anh”? Đó chính là cái “vỏ” đắt giá nhất.
- Thoát Khỏi Cái Tôi: Đừng tự ái nếu thị trường không đánh giá cao “cái bánh” của bạn. Có thể không phải vì “bánh” của bạn không ngon, mà vì “vỏ” của bạn không hấp dẫn. Hãy sẵn sàng thay đổi cách bạn truyền thông và “gói” lại giá trị của mình.
LỜI KÊU GỌI KẾT THÚC
Sản phẩm hay kỹ năng của bạn hiện đang được “gói” trong loại vỏ nào? Một cái bọc ni-lông rẻ tiền hay một chiếc hộp gấm thêu rồng?
Đã đến lúc ngừng bán “cục đá” và bắt đầu bán “tình yêu vĩnh cửu“. Đã đến lúc ngừng bán “thu âm” và bắt đầu bán “di sản gia tộc“. Đã đến lúc ngừng bán “kỹ năng” và bắt đầu bán “giải pháp đổi đời“.
Hãy ngồi xuống ngay hôm nay, nhìn vào “cái bánh” của mình và tự hỏi: Cái vỏ bọc đắt giá nhất mà mình có thể tạo ra cho nó là gì?
Thay đổi góc nhìn (perception) của bạn, bạn sẽ thay đổi giá trị của mình.
| Sản Phẩm Gốc (“Cái Bánh”) | Công Thức “Gói Vỏ” Để Tăng Giá Trị (Kết Quả) |
|---|---|
| Cục đá Carbon(Phổ biến, không màu, giá trị thấp) | [Cục đá] + [Câu chuyện "Tình yêu vĩnh cửu"] + [Tạo khan hiếm giả]➡️ Kim cương – Vô giá |
| Bánh Trung Thu(Không thương hiệu, giá trị 100K) | [Bánh] + [Uy tín thương hiệu (cá nhân/tập đoàn)]➡️ Bánh có thương hiệu – Giá x2, x3 lần |
| Dịch vụ Thu Âm(Cùng một kỹ năng & thời gian) | [Thu âm] + [Gói "Nhạc quảng cáo" (Giá trị ngắn hạn)] = ~40 Triệu[Thu âm] + [Gói "Gia phả âm thanh" (Giá trị di sản, vĩnh cửu)] = ~300 Triệu |
| Khóa học Đầu tư(Sản phẩm thông tin) | [Công thức đầu tư] + [Kết quả cảm xúc "Để đổi đời"]➡️ Giá trị cảm nhận vượt trội |
| Cơm Tấm(Món ăn bình dân) | [Cơm tấm] + [Gói "Trải nghiệm/Dịch vụ cao cấp"]➡️ Định vị sản phẩm giá cao |
| Ngôi Nhà(Sản phẩm vật lý) | [Ngôi nhà] + [Kiến trúc "Tân Cổ Điển" – Vỏ bọc mang ý nghĩa]➡️ Thương hiệu gia tộc – Sang trọng, Lâu dài |
Tại sao sản phẩm của tôi tốt mà vẫn bán giá rẻ, không ai coi trọng?

Rất có thể bạn đang sở hữu một “cái bánh” (sản phẩm) rất ngon, nhưng lại bị gói trong một “cái vỏ” (bao bì, câu chuyện) quá tầm thường.
Bài viết chỉ ra rằng, khách hàng không chỉ trả tiền cho chất lượng, họ trả tiền cho giá trị cảm nhận. Như ví dụ về cục đá, nó chỉ là đá, nhưng khi được “gói” trong câu chuyện thương hiệu “tình yêu vĩnh cửu”, nó trở thành kim cương vô giá.
Làm thế nào để “gói vỏ” và tăng giá trị sản phẩm của mình lên?
Không cần phải “bịa” chuyện như De Beers! Hãy bắt đầu bằng cách lắng nghe khách hàng của bạn. Tìm xem giá trị lâu dài nhất mà bạn mang lại là gì.
Ví dụ về dịch vụ thu âm: thay vì bán “nhạc quảng cáo” (giá trị 1 tháng), hãy bán “gia phả âm thanh” (giá trị 100 năm). Cùng một công sức, nhưng “cái vỏ” khác nhau sẽ quyết định mức giá 40 triệu hay 300 triệu.
“Câu chuyện thương hiệu” có phải là nói quá sự thật, lừa dối khách hàng không?
Hoàn toàn không, nếu “cái bánh” của bạn thực sự ngon. “Câu chuyện thương hiệu” không phải là lừa dối, mà là cách bạn định vị thương hiệu và giúp khách hàng nhìn thấy giá trị thật sự.
Một chiếc bánh ngon xứng đáng nằm trong hộp đẹp. Một dịch vụ tốt xứng đáng có một câu chuyện ý nghĩa. “Vỏ” và “Bánh” phải cùng tốt thì mới bền vững được.
Bài viết tương tự
Hội nghị thượng đỉnh APEC: Sẽ là “Cú Đấm Knock-out” hay “Cái Bắt Tay Lịch Sử”?
Câu chuyện thương hiệu làm tăng giá trị sản phẩm


Comments (No)