✅Nói “em làm kế toán” hay “em thu âm” thì có sao đâu? Sao phải dùng cách giới thiệu bản thân rườm rà 4 bước?
✅Em thấy cái “gia vị số 4” (hoàn cảnh xấu) nó cứ xạo xạo sao á. Em không có thì nói sao cho hay?
✅Áp dụng công thức 4 bước này có sợ bị “lố” hay nghe như đang khoe khoang không?
Chương 1: Sự Bối Rối Của Kẻ “Thu Âm”
Luân nhìn trân trân vào ly cà phê đã nguội ngắt. Buổi tối hôm qua, một buổi tiệc networking xa hoa, lẽ ra đã có thể là bước ngoặt của đời anh. Anh đã gặp được ông Hùng, một đạo diễn lừng danh đang tìm nhạc cho dự án phim điện ảnh mới. Ông ấy bắt tay anh, nụ cười xã giao: “Chào em, anh nghe nói em làm bên nghệ thuật. Em làm gì?”
Và Luân, với tất cả sự chân thành của một người nghệ sĩ, đã trả lời: “Dạ, em… em làm thu âm ạ.”
Luân nhớ như in cái chớp mắt của ông Hùng. Một cái gật đầu nhẹ. “À, thu âm. Tốt.” Và rồi, ông quay sang một người khác, một cô gái làm marketing đang nói liến thoắng về “tỷ lệ chuyển đổi” và “phễu khách hàng”. Cơ hội vụt tắt nhanh như cách bọt bia tan vỡ.
Sự bối rối. Đó là từ chính xác nhất. Luân thấy nó trong mắt ông Hùng. Anh thấy nó trong mắt hàng tá người anh từng gặp. “Thu âm” – một từ quá chung chung, vô vị. Nó không nói lên được những đêm anh thức trắng để cân chỉnh từng tần số âm thanh, hay cái cách anh có thể biến một giọng hát phô trở nên chấp nhận được. Nó không nói lên giá trị của anh. Nó chỉ tạo ra sự bối rối. Và sự bối rối, như Luân đã nghiệm ra, không bao giờ dẫn đến một hợp đồng.
Thất vọng, anh tìm đến “Anh Tài”.
Gọi “Anh Tài” là một cái tên thì chưa đủ, đó phải là một “hiện tượng”. Một người đàn ông mà theo mọi logic thông thường, đáng lẽ không thể giàu. Anh Tài là dân vượt biên, học hành dang dở, ăn nói thì bỗ bã, nhưng bằng một cách nào đó, lại là một triệu phú đô la từ đầu tư. Luân quen anh qua một người bạn, và luôn bị thu hút bởi cái cách anh Tài “giải quyết vấn” đề, dù là tiền bạc hay con người.
Luân tìm thấy Anh Tài đang ngồi ở quán cà phê quen thuộc, không phải để uống, mà là để “đếm tiền”. Anh Tài có thói quen kỳ lạ là luôn mang theo một cọc tiền mặt và thỉnh thoảng lôi ra đếm, như một cách “kết nối năng lượng vũ trụ”.
“Em lại thất bại rồi,” Luân ủ rũ ngồi xuống.
Anh Tài ngẩng đầu, nhét cọc tiền vào túi: “Thất bại gì? Gái nó chê hay chó nó cắn?”
Luân kể lại câu chuyện với ông đạo diễn. Anh Tài nghe xong, phá lên cười. Tiếng cười của anh to đến mức mấy bàn bên cạnh phải ngoái nhìn.
“Trời ơi! Mày nói mày ‘thu âm’? Nghiêm túc hả?” Anh Tài vỗ đùi. “Thế thì khác mẹ gì thằng Trình kỹ sư phần mềm, tao hỏi nó làm gì, nó bảo ‘Em gõ bàn phím tối ngày’? Hay mày hỏi tao, tao bảo ‘Anh chuyên đếm tiền’? Mày có thấy tào lao không?”
Luân nhíu mày. “Nhưng… em thu âm thật mà.”
“Đúng! Mày nói đúng! Thằng Trình nó gõ bàn phím cũng đúng! Tao đếm tiền cũng đúng! Nhưng nó có hiệu quả không?” Anh Tài chồm người về phía trước, giọng anh hạ xuống nhưng đầy trọng lượng. “Mày ra đường ăn nói, giới thiệu bản thân, là để làm gì? Để cho vui? Hay để đạt được mục tiêu?”
“Để… để có hợp đồng,” Luân lí nhí.
“Chính xác! Để tăng giá trị, để kết nối, để người ta muốn thuê dịch vụ của mày, muốn mướn mày! Nhanh chóng!” Anh Tài nhấn mạnh. “Cái thước đo của ăn nói giỏi, nhớ này,” anh gõ gõ ngón tay lên bàn, “là nó đạt được mục tiêu VÀ giảm sự bối rối.”
“Giảm sự bối rối?”
“Tại sao mày muốn giảm bối rối? Vì khi người ta bối rối, người ta không tin mày. Người ta phải hiểu mày, mới tin mày. Người ta tin mày, người ta mới đồng minh với mày, mới mua hàng của mày, mới giới thiệu khách hàng khác cho mày. Cái cốt lõi là niềm tin, mà sự bối rối là kẻ thù của niềm tin. Mày hiểu chưa, cái thằng thu âm?”
Luân gật đầu. Anh bắt đầu hiểu ra vấn đề. Câu nói “em làm thu âm” của anh chính là thứ tạo ra bức tường bối rối đó.
Chương 2: Công Thức Bốn Ngón Tay Của Triệu Phú
“Vậy em phải nói sao, anh Tài?” Luân hỏi, mắt sáng lên hy vọng.
Anh Tài mỉm cười, một nụ cười đầy bí hiểm. “Mày muốn biết à? Công thức này nó có ba phần. Đơn giản lắm.”
Nói rồi, Anh Tài giơ lên… bốn ngón tay.
Luân cứng đờ người. Anh nhìn chằm chằm vào bốn ngón tay xòe ra của Anh Tài, rồi nhìn lên mặt anh. Ba phần. Bốn ngón tay. Ba. Bốn. Não Luân như bị chập điện.
Anh Tài vẫn giữ nguyên bốn ngón tay, mặt tỉnh queo. Thấy Luân im lặng, anh nhướng mày: “Sao? Thắc mắc gì?”
“Anh…” Luân ngập ngừng, “Anh nói ba phần, nhưng anh giơ… bốn ngón.”
“Trời ơi!” Anh Tài đập bàn cái rầm, làm ly cà phê của Luân sánh ra ngoài. “Mày thấy chưa? Một cái thằng dốt toán như tao, ba với bốn còn lộn lạo, mà nó làm triệu phú được! Còn mày! Mày khôn! Mày biết ba là ba ngón, bốn là bốn ngón! Mày khôn quá trời! Vậy sao mày còn nghèo?”
Luân đỏ mặt, vừa thấy buồn cười vừa thấy xấu hổ.
Anh Tài cười khà khà: “Thấy không? Lý do gì mà mày làm không được? Tụi mày khôn quá mà! Thôi, tập trung!” Anh thu một ngón tay lại, rồi lại xòe ra. “À mà thôi, nó là bốn phần. Bốn gia vị. Nhớ nha, bốn!”
Luân vội vã lôi điện thoại ra, bật chế độ ghi chú. Anh cảm thấy mình như đang sắp nhận được bí kíp võ công nào đó.
“Trước khi nói,” Anh Tài bỗng nghiêm túc, “anh phải nói cái này. Cái công thức này anh học của một ông rất nổi tiếng bên Mỹ, tên là John Carlton. Anh kỵ nhất cái thói ăn cắp nội dung, ăn cắp danh dự của người khác. Mình học của ai thì mình nói của người đó, để họ lấy điểm. Chứ không có cái kiểu mập mờ nhận vơ.”
Luân gật đầu, lòng thêm nể phục người đàn ông kỳ lạ này.
“Ok, gia vị đầu tiên,” Anh Tài giơ ngón tay thứ nhất. “Mày giúp ai?“
“Hả?”
“Đừng có hả! Mày tưởng lúc mày giới thiệu là mày nói về mày à? Đéo ai quan tâm tới mày hết! Người lạ gặp mày, trong đầu họ chỉ có một câu hỏi thôi: ‘Thằng này đem lại được cái lợi ích gì cho tao?’ Hiểu không? Nên đừng có nói ‘Em là Luân, em thu âm’. Vô nghĩa! Mày phải nói mày giúp cái nhóm nào.”
Anh Tài chỉ vào Luân: “Như mày đi. Mày giúp mấy thằng chính trị gia à?”
“Không…”
“Mày giúp mấy bà bán cá ngoài chợ à?”
“Dạ không… Em… em giúp mấy người ca sĩ, mấy công ty làm phim… mấy công ty cần làm nhạc.”
“Đấy!” Anh Tài búng tay. “Ngon! Đó là gia vị đầu tiên. Mày nói cái nhóm khách hàng của mày ra trước!”
Anh Tài giơ ngón tay thứ hai. “Gia vị thứ hai: Mày làm cái gì cho họ?“
“Thì… em thu âm…”
“Lại thu âm!” Anh Tài trợn mắt. “Ngu nữa! Mày làm nhạc cho họ! Mày sản xuất âm nhạc cho họ! Đó là cái lợi ích mày đem lại! Nối hai cái lại coi!”
Luân hít một hơi, thử ghép lại: “Em… em giúp mấy người ca sĩ, mấy người làm phim, mấy người kinh doanh đang cần nhạc… bằng cách… làm nhạc cho họ?”
“Đỡ hơn rồi đấy!” Anh Tài gật gù. “Thấy không? Nó rõ ràng hơn một chút. Nó không còn bối rối nữa. Người ta nghe, à, thằng này làm nhạc cho ca sĩ, cho công ty. Mình không phải ca sĩ, không phải công ty… à thôi, không phải khách của nó. Hoặc là, ơ, mình đang cần nhạc! Đúng thằng này rồi!”
Luân cảm thấy một nút thắt trong đầu vừa được gỡ ra.
Chương 3: Gia Vị Của Niềm Tin Và Cú Twist “Hoàn Cảnh Xấu”
“Nhưng như vậy vẫn chưa đủ để người ta móc tiền ra,” Anh Tài tiếp tục, giơ ngón tay thứ ba. “Giờ tới gia vị thứ ba: Cái tốt mày đem lại là gì?“
“Cái tốt?”
“Ừ! Mày làm nhạc cho họ, nhưng mày làm tốt cái gì? Mày làm nhanh? Mày làm chính xác? Mày làm ít phiền phức? Mày làm nó mê ly? Mày làm nó… nó thơm?”
“Nhạc… nhạc sao thơm được anh?” Luân phì cười.
“Thì mày ví dụ vậy đó! Mày phải nói cái lợi ích cụ thể mà cái sản phẩm của mày mang lại. Như mày làm âm nhạc, cái gì làm khách hàng của mày bực mình nhất?”
Luân suy nghĩ. Anh nhớ lại những lần làm việc với khách. “Trễ hẹn ạ. Hẹn 10 ngày mà 6 tháng chưa xong. Và… nhạc bị rè, bị ồn.”
“Bingo!” Anh Tài đập bàn. “Vậy thì mày nói cái đó! ‘Em làm nhạc cho ca sĩ, cho công ty làm phim. Em làm đúng giờ hẹn. Nhạc của em không có rè, không có ồn. Rè một chút xíu thôi á, không cần trả tiền!'”
Mắt Luân mở to. “Nói vậy được hả anh?”
“Sao không được? Mày làm được thì mày nói được! Mày nói ‘chất lượng cao’, ai mà hiểu ‘chất lượng cao’ là cái gì? Nó chung chung! Nhưng mày nói ‘không rè, không ồn, đúng hẹn’, đó là lời hứa! Đó là cái sờ nắm được! Mày nói mày xài phần mềm Adobe hay máy tính Mac, có giá trị không? Có, mà nó không cao bằng việc mày nói ‘Tao làm nhạc cho mày không có cái tiếng rột rẹt ngứa lỗ tai’!”
Luân ghi lại từng chữ. “Giúp ca sĩ, công ty phim… làm nhạc… đúng giờ hẹn, không rè, không ồn.” Anh lẩm nhẩm, cảm thấy câu giới thiệu này nó “sắc” hơn hẳn.
“Rồi,” Anh Tài giơ ngón tay thứ tư, ngón út. “Gia vị cuối cùng. Cái này mới là đỉnh cao.”
“Sau khi mày nói ba cái tốt đẹp đó, mày biết người ta sẽ nghĩ gì không?”
“Họ… tin mình?”
“Không! Họ nghĩ mày là thằng xạo!” Anh Tài cười lớn. “Không có ai tin là mày giỏi tới mức cái gì cũng hoàn hảo hết. Mày nói tốt quá, người ta càng nghi ngờ. Bởi vậy, mày phải thêm cái gia vị thứ tư: Cái hoàn cảnh xấu.“
“Nói xấu mình ạ?” Luân hoảng.
“Không!” Anh Tài gạt đi. “Không phải nói mày xấu! Trừ khi mày có cái xấu mà ai cũng biết, như tao đi tù 14 năm vì ma túy. Tao có giấu được không? Không! Lên mạng search tên tao là ra. Nên thà tao nói thẳng, để người ta không nghĩ tao dốc láo.”
“Ý của anh là,” anh tiếp tục, “mày phải nói về một cái hoàn cảnh xấu, một cái tình huống éo le nhất, mà mày vẫn giải quyết được.”
Luân vẫn còn lơ mơ. “Em… em chưa hiểu lắm.”
“Ok, lấy ví dụ của anh.” Anh Tài hắng giọng. “Giả sử anh bán khóa học đầu tư. Anh sẽ nói:
- (Giúp ai?) Anh giúp mấy bạn trẻ 18 tới 35 tuổi.
- (Làm gì?) Lấy tiền lương dư ra đầu tư để nó đẻ ra lời.
- (Cái tốt?) Để đổi đời, không phiền phức, không nhức đầu, vì anh nghiên cứu công thức sẵn rồi.
- (Hoàn cảnh xấu?) Và công thức này… kể cả cho cái đứa cấp ba học chưa xong, không bằng đại học, không nhiều vốn, hay là một bà mẹ đơn thân không có chồng… vẫn làm được!”
“A!” Luân kêu lên một tiếng. “Em hiểu rồi! Cái thứ tư là để cho người ta thấy là họ không cần phải ở trong môi trường thuận lợi mới dùng được dịch vụ của mình!”
“Chính xác!” Anh Tài gật gù. “Người ta sẽ nghĩ: ‘Ồ, mình không có bằng cấp, chắc mình làm không được’. Nhưng khi nghe tới ‘kể cả đứa cấp ba học chưa xong’, họ thấy… à, mình có cơ hội! Nó phá bỏ rào cản cuối cùng!”
“Vậy… vậy trường hợp của em thì sao?”
“Thì mày nghĩ đi! Hoàn cảnh xấu nhất của mày là gì? ‘Em làm nhạc cho ca sĩ… đúng hẹn, không rè… kể cả khi cái người ca sĩ đó… hát không hay, hát phô, hay không biết gì về nhạc hết, em vẫn làm cho họ ra một bản nhạc nghe được!'”
Luân ngỡ ngàng. Đó chính xác là những gì anh đã làm. Anh đã “cứu” bao nhiêu giọng ca “thảm họa” như vậy.
“Hay,” anh nghĩ ra một ý khác, “kể cả khi khách hàng chỉ còn hai ngày để nộp nhạc cho đài truyền hình, trong một hoàn cảnh siêu gấp, em vẫn giải quyết được!”
“Đúng! Chính nó!” Anh Tài vỗ vai Luân. “Đó là một bộ combo hoàn chỉnh. Mày không chỉ bán kỹ năng, mày bán sự an tâm trong cái hoàn cảnh khốn nạn nhất.”
Chương 4: Từ Sáu Múi Sơn Tùng Đến Luyện Tập Thực Chiến
Để củng cố bài học, Anh Tài quyết định cho thêm vài ví dụ “cảm xúc”.
“Giờ làm ví dụ cho mấy đứa làm phần mềm đi,” anh nói. “Chúng nó hay nói ’em là lập trình viên’. Tào lao! Chúng nó phải nói vầy:”
“(Giúp ai?) Em giúp mấy công ty, mấy doanh nghiệp. (Làm gì?) Tự động hóa mấy cái việc lặp đi lặp lại. (Cái tốt?) Để giảm chi phí thuê nhân viên, tăng độ chính xác, cái phần mềm nó chạy 24/24 nó không cằn nhằn, không xin nghỉ bệnh như người. (Hoàn cảnh xấu?) Kể cả khi ông chủ công ty đó hồi đó giờ chưa xài máy tính, không biết gì về công nghệ, em vẫn làm cho nó chạy được!”
Luân cười khúc khích. Quá thuyết phục.
“Hay là nghề nail bên Mỹ, nghề của người Việt mình,” Anh Tài tiếp tục, mắt long lanh. “Mày hỏi nó làm gì, nó nói ’em làm nail’, chán phèo! Nó phải nói vầy mới ra tiền nè:”
“(Giúp ai?) Em giúp mấy chị em phụ nữ. (Làm gì?) … ” Anh Tài dừng lại, nháy mắt. “Em giúp mấy chị em phụ nữ mà muốn thu hút mấy thằng đàn ông mạnh dạn, đẹp trai, giàu sang!”
Luân sốc. Giới thiệu làm nail mà nghe như dịch vụ mai mối.
“(Làm gì?) Bằng cách trang trí móng tay móng chân cho họ. (Cái tốt?) Em làm nhanh, làm rẻ, nước sơn em xài là loại xịn, không hôi, không ảnh hưởng sức khỏe. (Hoàn cảnh xấu?)…”
Anh Tài nhìn quanh, rồi ghé sát vào Luân, nói nhỏ như đang chia sẻ bí mật quốc gia: “…Kể cả khi… chị còn đúng một tiếng đồng hồ nữa là phải đi hẹn hò với thằng Sơn Tùng! Chị muốn tối nay sờ sáu múi của nó mà sợ gãy móng… em vẫn làm kịp! Em bảo đảm móng em làm, sờ sáu múi nó… nó không gãy, mà nó còn mê chị, nó cưới chị về đẻ cho nó 10 đứa con! Nhớ đừng chấp anh nha!”
Luân cười sặc sụa. Quá hài hước, nhưng cũng quá thấm thía. Anh Tài đã dùng cái gọi là “cảm xúc”. Phụ nữ làm móng tay không phải vì cái móng, họ làm vì muốn được quyến rũ, muốn được tự tin. Anh Tài đã đánh thẳng vào cái “lợi ích” sâu thẳm đó.
Sau trận cười, Anh Tài nghiêm mặt lại. “Giờ mày hiểu hết rồi đó. Bốn gia vị. Mày thấy nó hiệu quả hơn không?”
“Dạ hiệu quả,” Luân gật đầu. “Nghe nó có cảm xúc. Nếu em là khách hàng, em sẽ muốn mua ngay.”
“Đúng!” Anh Tài nói. “Như chuyện anh em mình. Mày cứ nói mày ‘thu âm’. Anh có biết mày viết nhạc được không? Không! Anh có biết mày biến ý tưởng của người khác thành nhạc được không? Không! Mãi tới hôm bữa mày nói mày sản xuất được, anh mới nảy ra ý tưởng làm 5 bản nhạc cho ‘Năm cái lực của người đàn ông mạnh mẽ’. Thấy chưa? Mày mà nói ’em thu âm’, anh em mình mất một cơ hội làm ăn rồi!”
Luân chợt rùng mình. Anh đã đánh mất bao nhiêu cơ hội chỉ vì cái câu giới thiệu “bối rối” đó?
“Bài học hôm nay,” Anh Tài kết luận, “là mày phải nói rõ ràng. Mày nói rõ, mày giúp được khách hàng, mày giúp được bản thân mày. Mày giảm được thời gian, công sức, tiền bạc để đạt được mục tiêu.”
“Em hiểu rồi,” Luân đứng dậy, cúi đầu. “Cảm ơn anh Tài.”
“Hiểu rồi thì về nhà,” Anh Tài xua tay. “Nhưng đừng có hiểu rồi để đó. Mày về mày ngưng cái video này lại…”
“Video nào ạ?”
“Thì cái video trong đầu mày nè! Mày về mày ‘pause’ nó lại. Mày lặp lại mấy cái ví dụ của tao. Xong mày tự viết ra cái câu giới thiệu cho mày. Mày đứng trước gương, mày nói. Mày nói 100 lần đi! Nói cho tới khi nó quen miệng, nó thành của mày. Phải luyện tập! Chứ không phải nghe xong rồi nằm võng ngủ, 10 năm sau có người hỏi lại lôi ra ‘à, hồi đó anh Tài nói nói cái gì đó bốn phần…’ là chết!”
Chương 5: Bốn Gia Vị Đổi Đời
Hai tuần sau. Lại một buổi tiệc khác. Lần này là buổi ra mắt một quỹ đầu tư mạo hiểm. Luân không đi tìm cơ hội, anh đi để “luyện tập”.
Và rồi, như định mệnh, anh lại thấy ông Hùng. Vị đạo diễn lừng danh. Lần này, Luân chủ động bước tới.
“Chào anh Hùng,” Luân mỉm cười, một nụ cười tự tin mà anh đã luyện trước gương cả trăm lần.
Ông Hùng quay lại. “À… Luân, phải không? Em làm… thu âm?” Rõ ràng, ông chỉ nhớ mang máng cái ấn tượng “bối rối” lần trước.
Luân không nao núng. Anh hít một hơi sâu, nhớ lại bốn ngón tay của Anh Tài.
“Dạ, không hẳn là thu âm,” anh nói, giọng rõ ràng, rành rọt.
“Em giúp cho những đạo diễn, công ty làm phim và các doanh nghiệp…”
(Gia vị 1: Giúp ai?)
“…sản xuất những bản nhạc độc quyền và hiệu ứng âm thanh cho dự án của họ.”
(Gia vị 2: Làm gì cho họ?)
Ông Hùng nhướng mày, lần này là một sự tò mò, không phải bối rối.
Luân tiếp tục: “Dịch vụ của em cam kết hai điều: Một là tuyệt đối đúng hẹn. Hai là chất lượng âm thanh rõ nét, không có một chút rè hay tạp âm.”
(Gia vị 3: Cái tốt!)
“Và chuyên môn của em,” Luân tung ra đòn cuối cùng, “là xử lý ‘ca khó’. Kể cả khi anh chỉ còn 48 tiếng để nộp bản duyệt, hoặc khi diễn viên của anh (nếu phải thu giọng) không phải là ca sĩ chuyên nghiệp, em vẫn có thể tạo ra một sản phẩm âm thanh khiến anh tự hào.”
(Gia vị 4: Hoàn cảnh xấu!)
Một sự im lặng ngắn.
Ông Hùng nhìn Luân, ánh mắt hoàn toàn khác. Không còn bối rối. Không còn xã giao. Đó là ánh mắt của một đối tác tiềm năng.
“Không rè? Đúng hẹn? Kể cả ca sĩ không chuyên?” Ông Hùng lặp lại, như để nếm thử từng từ. “Em nói thật?”
“Em bảo đảm bằng hợp đồng,” Luân đáp, không chớp mắt.
Ông Hùng bật cười, một tiếng cười sảng khoái. Ông vỗ vai Luân. “Hay! Rất hay! Em biết không, dự án phim của anh… cái thằng làm nhạc nó vừa ‘lặn’ mất tăm, mà tuần sau anh phải nộp bản dựng rồi.”
Ông rút một tấm danh thiếp. “Sáng mai 9 giờ, qua văn phòng anh. Mang theo ‘bốn gia vị’ của em. Anh em mình nói chuyện.”
Luân cầm tấm danh thiếp, tay anh không run, nhưng tim anh thì đập như trống trận. Anh không chỉ bán được dịch vụ. Anh đã bán được niềm tin.
Tối đó, Luân nhắn tin cho Anh Tài: “Em chốt được hợp đồng với ông Hùng rồi. Cảm ơn anh.”
Tin nhắn trả lời đến gần như ngay lập tức:
“Đừng cảm ơn tao. Cảm ơn thằng John Carlton. Và nhớ… mày còn khôn hơn tao. Không có lý do gì mày làm không được. Giờ thì đi làm đi, cái thằng ‘sản xuất âm nhạc’.”

Áp dụng thông tin này vào bản thân như thế nào
Câu chuyện của Luân và công thức “bốn gia vị” của Anh Tài không chỉ dành cho người làm nhạc hay làm kinh doanh. Nó dành cho bất kỳ ai muốn tăng giá trị bản thân và giao tiếp hiệu quả hơn.
Bạn có thể đang là một kế toán, một kỹ sư, một giáo viên, hay thậm chí là một sinh viên đang tìm việc. Hãy tự hỏi: Câu giới thiệu hiện tại của bạn có đang gây “bối rối” không? Bạn có đang nói “Em làm kế toán” hay “Em gõ bàn phím” không?
Đây là lúc để xây dựng “bốn gia vị” của riêng bạn:
- Bạn giúp ai? (Hãy cụ thể. Thay vì “mọi người”, hãy nói “các chủ doanh nghiệp nhỏ”, “các bạn sinh viên năm cuối”, “những gia đình đang tìm nhà”).
- Bạn làm gì cho họ? (Lợi ích cốt lõi bạn mang lại là gì? “Giúp họ tối ưu thuế”, “Viết CV thu hút nhà tuyển dụng”, “Tìm được căn nhà ưng ý”).
- Cái “tốt” của bạn là gì? (Điều gì khiến bạn khác biệt? “Báo cáo chính xác từng con số”, “Cam kết có việc làm trong 3 tháng”, “Tìm nhà nhanh, đúng pháp lý”).
- Hoàn cảnh “xấu” bạn vẫn xử lý được? (Đây là “át chủ bài” của bạn. “Kể cả khi sổ sách lộn xộn 5 năm”, “Kể cả khi em chưa có kinh nghiệm gì”, “Kể cả khi tài chính của anh chị eo hẹp”).
Hãy viết câu trả lời cho bốn câu hỏi này ra giấy. Ghép chúng lại thành một đoạn giới thiệu ngắn gọn. Và quan trọng nhất: Luyện tập. Hãy nói đi nói lại 100 lần như Anh Tài đã khuyên, cho đến khi nó trở thành phản xạ tự nhiên của bạn.
LỜI KÊU GỌI KẾT THÚC
Bạn có thể chọn tiếp tục là Luân của “Chương 1” – một người có tài năng nhưng không biết cách thể hiện, để rồi “sự bối rối” cướp đi hết cơ hội này đến cơ hội khác.
Hoặc, bạn có thể trở thành Luân của “Chương 5” – một người hiểu rõ giá trị của mình và biết cách trình bày nó một cách sắc bén để đạt được mục tiêu.
Công thức đã có. Bí quyết đã được chia sẻ. Sự khác biệt giữa một người thất bại và một người thành công nằm ở chỗ: Có chịu về nhà luyện tập hay không.
Đừng chờ 10 năm sau mới hối hận. Đừng để một câu giới thiệu “tào lao” định nghĩa bạn. Ngay bây giờ, hãy lấy giấy bút ra và viết xuống “bốn gia vị” của cuộc đời mình. Hãy biến sự rõ ràng thành sức mạnh của bạn!
| Yếu Tố / Vấn Đề | Công Thức Giải Quyết (Cách nói “ra tiền”) |
|---|---|
| Lỗi sai căn bản | Tránh nói chung chung về hành động/chức danh. Ví dụ kém: “Em làm thu âm”, “Em gõ bàn phím”, “Em làm nail”. Hệ quả: gây bối rối — người nghe không hiểu bạn giúp gì — mất niềm tin — mất cơ hội. Cách sửa: nói ai + làm gì cho họ + kết quả. |
| Mục tiêu cần đạt | 1) Giảm bối rối — nói cho rõ để người nghe hiểu ngay. 2) Xây niềm tin — cho họ lý do để tin bạn. 3) Đạt mục tiêu kinh doanh — người nghe quyết định mua hàng/hợp tác. |
| Gia vị 1 — Giúp ai? | Nêu nhóm khách hàng cụ thể trước tiên. Tuyệt đối không bắt đầu bằng “mình/em làm…”. Ví dụ: “Mình giúp ca sĩ độc lập, các công ty làm phim…”; “Mình giúp chị em muốn móng đẹp nhưng không có thời gian…”. |
| Gia vị 2 — Làm gì cho họ? | Nói rõ dịch vụ/sản phẩm chính. Ví dụ: “…sản xuất nhạc hoàn chỉnh cho họ”, “…trang trí và chăm sóc móng an toàn, bền màu”. |
| Gia vị 3 — Cái tốt là gì? (USP) | Trình bày lợi ích cụ thể, khác biệt. Trả lời: “Tại sao chọn mình?” Giải quyết nỗi đau lớn nhất. Ví dụ: “…luôn đúng giờ, âm thanh sạch — không rè — không ồn”, “…làm nhanh, không mùi, không ảnh hưởng sức khỏe”. |
| Gia vị 4 — Hoàn cảnh xấu vẫn giải quyết được | Kể cả trường hợp tệ nhất bạn vẫn xử lý được — đây là át chủ bài phá nghi ngờ. Ví dụ: “KỂ CẢ KHI ca sĩ hát dở, mình vẫn sản xuất được bản master ra mắt”, “KỂ CẢ KHI khách không biết công nghệ, mình vẫn hướng dẫn từng bước”, “KỂ CẢ KHI chỉ còn 1 giờ trước buổi hẹn — vẫn xong được”. |
| Bài học vàng | Không chỉ hiểu — phải LUYỆN TẬP. Tập nói công thức này ít nhất 100 lần cho tới khi trở thành phản xạ. Đừng nghe xong rồi chờ — thực hành ngay. |
Nói “em làm kế toán” hay “em thu âm” thì có sao đâu? Sao phải dùng cách giới thiệu bản thân rườm rà 4 bước?

Bạn nói vậy không sai, nhưng nó “không có hiệu quả” (như Anh Tài nói). Cách giới thiệu bản thân đó chỉ mô tả công việc, nó gây bối rối và không cho người nghe biết bạn giúp được gì cho họ.
Dùng công thức 4 bước là cách bạn đi thẳng vào giá trị bạn mang lại, làm người ta tin tưởng và muốn hợp tác ngay, chứ không phải “À… tốt” rồi quay đi.
Em thấy cái “gia vị số 4” (hoàn cảnh xấu) nó cứ xạo xạo sao á. Em không có thì nói sao cho hay?
“Hoàn cảnh xấu” không phải là bạn nói xạo hay “nổ”, mà là bạn tìm ra cái tình huống éo le nhất mà năng lực của bạn vẫn xử lý được. Đây chính là “át chủ bài” để đập tan sự nghi ngờ của khách hàng.
Nếu bạn chưa có tình huống thực tế, hãy nói về cam kết của mình. Ví dụ: “Kể cả khi anh không biết gì về công nghệ” (cho lập trình viên) hay “Kể cả khi giọng hát của bạn không chuyên” (cho người làm nhạc). Đây chính là thứ giúp bạn “ăn tiền” đó.
Áp dụng công thức 4 bước này có sợ bị “lố” hay nghe như đang khoe khoang không?
Bạn chỉ “lố” khi bạn nói cái bạn không làm được. Còn đây là bạn nói rõ cái giá trị thật mà bạn có! Thà rõ ràng để “Nói Ra Tiền”, còn hơn khiêm tốn một cách bối rối rồi… đói. Hãy nhớ, mục tiêu của cách ăn nói hiệu quả là đạt được mục tiêu và giảm sự bối rối. Cứ tự tin nói ra giá trị của mình, miễn là bạn làm được!
Bài viết tương tự
Cách tìm ra tài năng: Gen Dòng Họ vs. Môi Trường Trải Nghiệm – Yếu tố nào quyết định?
Cách giới thiệu bản thân nghề nghiệp hiệu quả nhất


Comments (No)